Het begon met een paarsgekleurde plastic zak van een bekende slijterij, gevuld met foto’s, brieven en andere paperassen. Dit alles behoorde tot de nalatenschap van Jan van Bommel (1920-2007). Maandenlang stond de tas onaangeroerd op de logeerkamer van zijn zoon, Maarten, totdat die besloot eindelijk eens de inhoud uit te zoeken. Tussen alle spullen trof hij een map aan met het opschrift "Herinneringen aan de oorlogsjaren", waaruit een los briefje viel. "Boodschap voor Maarten", zo stond hierop geschreven, gevolgd door: "Ik hoop dat hij na het lezen hiervan mij zal begrijpen." Het uitzoeken van het papierwerk in de plastic zak leidde uiteindelijk tot de publicatie van het boek "De Verborgen Schaduw". In romanstijl vertelt Maarten van Bommel hierin het oorlogsverhaal van zijn vader, gebaseerd op diens memoires.

Modder, alcohol, vrouwen en tabak. Dat zijn de meest prominente bestanddelen van de oorlogsbelevenissen van Jan. Het grootste deel van het verhaal speelt zich af in 1944 in de door de Duitsers bezette Oekraïense stad Nikolajev. De Nederlandse jongeman is op deze enkel via modderwegen bereikbare locatie (zo lijkt het althans in het boek) verzeild geraakt als vertegenwoordiger van een Nederlands-Duitse tabaksfirma. Omdat tabaksplantages in Nederlands-Indië vanwege de oorlog niet langer bereikbaar zijn, zoeken de eigenaars van de firma nieuwe kansen in de Oekraïense tabaksteelt met het Duitse leger als belangrijke afnemer. Terwijl het Rode Leger steeds verder in westelijke richting oprukt, wordt de corruptie en losbandigheid in Nikolajev almaar groter. De daar aanwezige Duitsers en andere buitenlanders vermaken zich met lokale vrouwen op feestjes waar de op de zwarte markt verkregen alcohol rijkelijk vloeit.

Zeker het eerste deel van de beschrijving van Jans tijd in Oekraïne is wat eentonig. Het gaat vooral om alledaagse beslommeringen op zijn werk en daarbuiten. Dat verandert als hij de Russin Lydia ontmoet. De knappe blondine werkt in het theater waar ze opvoeringen verzorgt voor de Duitse civiele en militaire autoriteiten. Tussen hem en haar ontstaat een liefdesrelatie die onder druk komt te staan door de frontontwikkelingen. Wanneer het Rode Leger haast voor de poorten van Nikolajev staat, moeten de Duitsers en hun bondgenoten de stad in allerijl verlaten. Samen met Lydia ontvlucht Jan in zijn Mercedes de stad, waarbij de door het vele verkeer kapotgereden weg veranderd is in een hindernisbaan. Ondanks diverse moeilijkheden onderweg, waaronder een angstige oversteek over een heftig schuddende pontonbrug en autopech, bereikt het stel Odessa. Daar staat Jan voor het besluit of hij zijn grote liefde moet meenemen naar Nederland, terwijl hij als collaborateur van de Duitsers vreest dat hij haar daar geen toekomst kan geven.

Het zijn deze filmisch beschreven zenuwslopende vlucht voor het Sovjetleger en het dilemma van Jan die het deel van dit boek dat zich afspeelt in Oekraïne, alsnog de eerder ontbrekende spanning en diepgang geven. Onderhoudend geschreven is ook het inleidende deel van het boek. Maarten van Bommel schrijft over het gezin waarin zijn vader opgroeide en over zijn grootvader Piet die nationaalsocialistische sympathieën had. Door pas tijdens de bezetting partij te kiezen voor de NSB stelde de eerzuchtige ambtenaar Piet van Bommel zijn vooroorlogse baantje veilig en wist hij tijdens de oorlog carrière te maken als directeur van het parkwezen in Den Haag. Kort aan bod komen ook de vrijwilligersdienst van Jan in de Reichsarbeitsdienst (RAD) die voorafging aan zijn verblijf in Nikolajev. Verder beschrijft de auteur het avontuurlijke en tegelijkertijd rusteloze naoorlogse leven van zijn vader. Hij maakt duidelijk welke rol de oorlog – of Lydia – daarin gespeeld heeft. Dan blijkt ook pas hoe goed gekozen de titel van het boek is.

"De verborgen schaduw" mag dan aanvankelijk teleurstellen vanwege de weinig enerverende beschrijving van het alledaagse bestaan van de hoofdpersoon, maar weet uiteindelijk toch te boeien. Het boek portretteert een stad waarin corruptie en wanorde de overhand krijgen als het Rode Leger steeds dichterbij komt en vertelt over een onbekend stukje geschiedenis, namelijk de aanwezigheid van Nederlandse tabakshandelaars en andere landgenoten in het door de Duitsers bezette Nikolajev. Maar bovenal gaat het over hoe een heel gewone Hollandse jongen, zonder extreme politieke standpunten of rabiate antisemitische ideeën, verzeild raakt in de maalstroom van de Duitse bezetting van de Sovjet-Unie. Daarmee heeft Jan van Bommel meer bereikt dan dat hij had kunnen hopen. Niet alleen zijn zoon heeft hem beter kunnen leren begrijpen, maar ook de lezers van dit boek komen te weten wie hij was en hoe de oorlog zijn verdere leven sterk beïnvloed heeft.