In 1995 hield de toenmalige Franse president Jacques Chirac in Parijs een belangrijke toespraak bij het monument voor de 76.000 Franse Joden die vermoord werden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hij sprak er van donkere dagen die een smet vormen op de geschiedenis van Frankrijk. Het monument bevindt zich vlakbij de locatie waar zich tijdens de oorlog het Velodrome d’Hiver bevond, een overdekte wielersportbaan in de schaduw van de Eiffeltoren. In juli 1942 was het gebouw het toneel van één van de grootste tragediën van het moderne Frankrijk, toen het, samen met het interneringskamp Drancy, gebruikt werd als verzamelplaats voor de meer dan 13.000 Parijse Joden, waaronder veel vrouwen en kinderen, die opgepakt waren om gedeporteerd te worden naar Auschwitz. Dagenlang verbleven ze zonder eten, drinken en toiletten in de overvolle wielersporthal. De razzia op 16 en 17 juli en de deportaties werden niet uitgevoerd door de nazi’s, maar door het Vichy-regime, de Franse regering onder leiding van maarschalk Philippe Pétain die collaboreerde met de Duitse bezetter. Chirac was de eerste Franse president die deze kwalijke rol van de Franse staat erkende en zijn spijt betuigde voor deze zwarte pagina uit de historie van zijn land.

De deportatie van de Parijse Joden in juli 1942 vormt het belangrijkste gegeven in de Franse film “Haar naam was Sarah”. Een Amerikaanse journaliste, Julia Jarmond, krijgt de opdracht om een artikel te schrijven over de tragedie. Ze komt tot de akelige ontdekking dat het appartement in Parijs dat haar echtgenoot gekocht heeft, tot juli 1942 toebehoord heeft aan een Joods echtpaar met twee kinderen, een jongetje en een meisje, Sarah. Ze raakt erdoor geobsedeerd en weet te achterhalen dat de man en de vrouw omgekomen zijn in Auschwitz, maar van de kinderen ontbreekt elk spoor. De kijker weet ondertussen dat Sarah haar broertje tijdens de razzia verstopt heeft in een muurkast in het appartement; het sleuteltje bewaart ze in de verwachting dat ze hem gauw weer kan bevrijden. Samen met haar ouders komt ze echter terecht in het Velodrome d’Hiver, terwijl haar broertje reddeloos achterblijft in de kast. Vervolgens wordt Sarah, gescheiden van haar ouders en ziek, ondergebracht in concentratiekamp Beaune-la-Rolande, vanwaar ze weet te ontsnappen. Met het sleuteltje nog steeds in haar bezit moet ze zien terug te keren naar Parijs om haar broertje te bevrijden. Of Sarah haar broertje heeft weten te bevrijden en of ze de oorlog overleefd hebben, is wat Julia hoopt te kunnen ontdekken. De zoektocht brengt haar in New York, Florence en ze komt in contact met mensen die het verleden met haar tot leven wekken.

De gelijknamige bestseller van Tatiana de Rosnay maakte op veel lezers al een enorme indruk en datzelfde geldt voor deze verfilming die in de bioscoop al een groot succes was. Het is een ontroerend drama, dat de gruwelijkheid van de gebeurtenissen gedurende die zomer van 1942 op aangrijpende wijze in beeld brengt. Wel had er meer aan het denkvermogen van de kijker overgelaten mogen worden, want nu krijgt deze alle informatie wel erg makkelijk tot zich. De scènes van de redactiegesprekken die Julia voert met twee jonge collega’s, die onwetend zijn van de tragedie in het Velodrome d’Hiver, moeten historische duiding geven, maar doen nogal onbeholpen aan. De kijker kan zelf ook wel inzien hoe weinig bekend deze geschiedenis is en hoe tragisch het is dat de Franse staat deze deportaties uitvoerde. Ook Julia’s persoonlijke problemen met haar echtgenoot steken schril af tegen de historische feiten en voegen in die zin weinig toe. Aan de andere kant slaagt de film er door deze opzet wel in een breed publiek te bereiken; het is geen rauwe oorlogsfilm of een ingewikkeld historisch drama, maar meer een eigentijds populair drama met een historische achtergrond. De film toont hoe heden en verleden met elkaar in verbinding staan en hoe de geschiedenis voortleeft in een heel gewoon appartement en in de harten en hoofden van mensen. Een aanrader, zeker ook voor de doelgroep die onwetend is van dit ellendige hoofdstuk in de Franse historie. Waarom bestaat er nog geen speelfilm die de kwalijke rol van de Nederlandse overheid bij de Jodenvervolging toont?