TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

10 mei 1940 - de dag dat de moffen kwamen

Titel: 10 mei 1940 - de dag dat de moffen kwamen
Schrijver: George W. Knottnerus
Uitgever: Gopher
Uitgebracht: april 2010
Pagina's: 201
ISBN: 9789051797213
Omschrijving:

Samen met zijn broers, zus en ouders woont Tim Wentinga in het dorp Varsseveld in de Achterhoek. Zijn vader is de dominee van de Hervormde kerk en het gezin woont in de pastorie. Terwijl in Duitsland het nationaalsocialisme hoogtij viert, beleeft Tim zijn eerste ervaringen op het gebied van de liefde. Al voor de Duitse inval in Nederland in mei 1940 verandert het leven van het gezin: vader meldt zich vrijwillig aan om in het leger als veldprediker te dienen en twee van zijn zoons worden gemobiliseerd. Tim niet, want hij is door het leger afgekeurd vanwege zijn hooikoorts. Gedurende de bezettingsjaren wordt hij actief in het verzet en helpt hij Joden en geallieerde vliegeniers aan een geschikt onderduikadres. Het gewone leven gaat echter ook door en Tim raakt verliefd op een Rotterdamse meisje. Ze is rooms-katholiek en in die tijd van verzuiling dus niet de meest logische huwelijkspartner voor een hervormde jongen, maar een nog groter probleem is dat ze eigenlijk verliefd is op Henk Jan van ‘t Hoft, de beste vriend van Tim. Die is echter al getrouwd met een meisje waar Tim zijn oog eerder ook al op had laten vallen. Terwijl liefdesrelaties tot bloei komen en de vriendschap tussen Tim en Henk op het spel wordt gezet, brengt de oorlog vooral angst en verdriet.

De schrijver heeft zijn best gedaan om de historische achtergronden zo waarheidsgetrouw te beschrijven. Daarin is hij goed geslaagd. Achterin het boek noemt hij de bronnen waarop hij zich baseerde. Erg jammer is dat hij niet meer over zijn eigen achtergrond vertelt, want in de bronvermelding noemt hij twee boeken die blijkbaar geschreven zijn door familieleden van hem, waaronder “Veldprediker in Mobilisatietijd” door Jan G. Knottnerus. Het boek lijkt dus deels gebaseerd te zijn op zijn eigen familiegeschiedenis. De algemene geschiedenisfeiten die hij verwerkt heeft zijn bekend: bijvoorbeeld de Duitse inval in Nederland, de NSB en de arbeidsinzet. Twee historische gebeurtenissen die een belangrijke rol spelen in het verhaal zijn veel minder bekend bij het grote publiek. Dat is allereerst het bombardement op Rotterdam op 31 maart 1943, ook wel “het vergeten bombardement” genoemd, waarbij honderden Rotterdammers omkwamen en gewond raakten. De andere gebeurtenis is de executie van 46 gevangenen door de Duitsers op 2 maart 1945 op een akker in Varsseveld. Het was een represaille voor een aanslag door het verzet waarbij vier Duitse soldaten omkwamen. Beide historische drama’s zijn op geloofwaardige wijze verweven met de persoonlijke verhalen van de fictieve hoofdpersonen.

De eerste ervaringen van jonge mensen met verliefdheid en relaties en de grote invloed van de oorlog op het persoonlijke leven van een doorsnee gezin, daarover gaat kort gezegd het boek van George Knottnerus. De schrijver heeft een vlotte pen en schrijft in korte zinnen zonder veel literaire diepgang. Het lijkt in het bijzonder geschreven te zijn voor jongeren die zich kunnen identificeren met de jonge hoofdpersonen. Tijdens het lezen komen ze automatisch meer te weten over de meidagen van 1940 en de bezettingstijd, periodes die voor hen steeds minder tastbaar zijn omdat hun grootouders in de oorlog nog niet geboren waren of te jong om er wezenlijke herinneringen aan te hebben. Veel componenten – verraad, collaboratie en verzet – zijn niet anders beschreven dan in de meeste andere Nederlandse oorlogsromans. Voor diegenen die al veel gelezen hebben over de oorlog voegt het verhaal daarom niet veel toe. Afwijkend is wel de manier waarop de liefdesrelaties beschreven zijn. Veel oorlogsromans, gericht op de jeugd, zijn toch wat braaf en seksualiteit komt er niet in voor. In dit boek wordt hier onomwonden over geschreven, zonder dat het vulgair wordt. Dat maakt dit boek eigentijds en in het bijzonder geschikt voor de jongeren van nu.

Beoordeling: Goed

Informatie

Artikel door:
Kevin Prenger
Geplaatst op:
29-11-2010
Laatst gewijzigd:
30-11-2010
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen

Gerelateerde bezienswaardigheden