TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Gevangen Beeld - Levensverhaal van Piet Klaver

Titel: Gevangen Beeld - Levensverhaal van Piet Klaver ondernemende gevangene in Hitler’s tuchthuis
Auteur: Jos van der Wedden-Klaver
Uitgever: Aprilis
Uitgebracht: 2008
Pagina's: 166
ISBN: 978 905994 225 7
Omschrijving:

Een dochter ontdekt, nadat haar vader op jonge leeftijd aan een slopende ziekte is gestorven, twee mappen vol met papieren uit de Tweede Wereldoorlog. Hiermee start ze een onderzoek naar de wederwaardigheden van haar vader tijdens die donkere periode. Ze ontdekt dat haar vader, Piet Klaver, betrokken was bij een plan om een vliegtuig te stelen en daarmee naar Engeland te ontkomen aan de brutale bezetter.

Afkomstig uit een ondernemende familie in het Noord Hollandse Opmeer, ontwikkelde Klaver zich al heel vroeg als zelfstandig ondernemer, die de opvolging van zijn vader als groothandelaar in kruidenierswaren aan zijn oudere broer overliet. Hij haalde zijn vliegbrevet en na afgewezen te zijn door de KLM, besliste hij dat zijn toekomst in de autowereld zou liggen en begon een garagebedrijf. Piet werd betrokken bij de illegaliteit doordat hij aansluiting kreeg met de OD (de Orde Dienst) die erop gericht was de orde te handhaven na de bevrijding maar zich steeds meer ging bezighouden met spionage en ondermijnende activiteiten.

In een groep gelijkgestemden werd het brutale plan ontwikkeld om een lesvliegtuigje van de NLS (de Nationale Luchtvaart School) te verdonkeremanen en daarmee naar Engeland te vliegen. Deze poging liep slecht af en nadat 17 leden van zijn groep werden opgepakt, meldde Piet zich vrijwillig op het Binnenhof bij de SD op aanraden van de leider van zijn OD afdeling. Er wordt jammer genoeg niet dieper ingegaan op de reden van zijn zelfopoffering. Hij wordt verhoord en gevangen gezet in het ‘Oranje Hotel’ in Scheveningen. Hoe zijn kameraden tegen de lamp liepen, wordt helaas niet geheel duidelijk uit het boek. Toch moet daar bij het NIOD veel over te vinden zijn. Misschien is dit wel stof voor een ander boek.

Klaver werd veroordeeld tot drie jaar ‘tuchthuis’. Dit was de term die gebruikt werd voor opsluiting in een andere strafinrichting dan een concentratiekamp. Vanuit Scheveningen werd hij overgeplaatst naar een gevangenis in Rheinbach even ten zuiden van Keulen. Hoewel er een streng gevangenis regiem heerste, bleek het ondanks de toenemende strengere maatregelen nog een dragelijke tijd vergeleken met de toestand in de latere gevangenis van Siegburg. De gevangenissen in Duitsland werden door het voortschrijden van de oorlog en de groeiende weerstand tegen het naziregime steeds meer overbevolkt. Eenpersoons cellen die gebouwd waren aan het eind van de 19de eeuw werden nu gedeeld met drie medegevangenen.

Veel van zijn brieven aan zijn familie worden in het boek besproken. De boventoon in de brieven werd gevoerd door de pogingen die Piet in het werk stelde om zijn garagebedrijf, dat hij moest achterlaten, van goede adviezen te voorzien. Echter niet alle post bereikte de geadresseerden en ook was het aantal brieven dat een gevangene mocht sturen zeer beperkt. De teneur van de geschiedenis is dat Piet wist te overleven door zijn onverwoestbare optimisme en zijn gedrevenheid om het bedrijf in Alkmaar te blijven besturen.

De bewaarde brieven die Piet van familie ontvangt, geven in de loop van de tijd aan hoezeer de leefomstandigheden in Nederland onder de bezetting verslechterden. De familie had een diep religieuze achtergrond en aan beide uiteinden van de postverbinding wenste men elkaar sterkte in het geloof. Na zijn in vrijheidsstelling die zonder opgave van redenen werd uitgesteld nadat hij zijn tijd van de veroordeling had uitgediend, werd Piet onder de Arbeitseinsatz in een steeds chaotischer Duitsland vastgehouden om bij een garagebedrijf te werken. Na zijn terugkeer in Nederland na de bevrijding, herstartte hij zijn bedrijf tot een succesvolle onderneming waar nu de derde generatie aan het roer staat.

Het boek is geschreven in een duidelijke stijl met een uitstekend taalgebruik. Het is goed te begrijpen voor een generatie die de oorlog slechts kent van horen zeggen. Het is rijk geïllustreerd met originele foto’s, documenten, tekeningen, brieven en aantekeningen van de vader van de auteur. Besloten wordt met een duidelijke stamboom van Piet Klaver, een tijdbalk van zijn leven, een afbeelding van een kunstwerk, gemaakt door de auteur, een gedicht van de auteur en een uitgebreide verantwoording.

Er is door zijn dochter en al eerder door zijn zoon diepgaand onderzoek verricht bij het NIOD waar een uitgebreid dossier aanwezig is van Piet Klaver. Uit de inleiding en de analyse van de zaak waarvoor Piet Klaver werd veroordeeld blijkt dat het niet eenvoudig is om uit honderden pagina’s Duitse verslaglegging een geschiedenis bloot te leggen waarbij waarschijnlijk verraad een rol heeft gespeeld. Het is een goede aanvulling van een boekenplank met persoonlijke verslagen over de Tweede Wereldoorlog.

Beoordeling: Goed

Informatie

Artikel door:
Fred Bolle
Geplaatst op:
09-05-2008
Laatst gewijzigd:
22-11-2008
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen