In het Derde Rijk werd homoseksualiteit beschouwd als een zonde die ongewenst was binnen de gezonde volksgemeenschap. Net als andere bevolkingsgroepen die niet pasten binnen het ideaalbeeld van de nazi’s, zoals Joden en zigeuners, werden homoseksuelen het slachtoffer van vervolging. Joden en zigeuners werden echter het slachtoffer van systematische uitroeiing in de vernietigingskampen, terwijl homoseksuelen terecht kwamen in de concentratiekampen. Het United States Holocaust Memorial Museum schat dat tussen 1933 en 1945 circa 100.000 homoseksuele mannen door de nazi’s werden opgepakt, waarvan er tussen de 5.000 en 15.000 terecht kwamen in concentratiekampen. Hier waren ze te onderscheiden door de roze driehoek op hun gestreepte gevangeniskleding. In de concentratiekampen werd getracht om homoseksuelen te genezen van hun ‘ziekte’ door hen te vernederen en onmenselijk hard te laten werken. Ook gebeurde het dat ze met datzelfde doel werden gecastreerd of het slachtoffer werden van gruwelijke experimenten. Homoseksuelen werden door kampbewakers vaak nog bruter behandeld dan andere gevangenen. Hun levensverwachting in een concentratiekamp was om al deze redenen laag. Hoeveel homoseksuelen in de kampen omkwamen is onduidelijk.

De vervolging van homoseksuelen is het onderwerp van “Un amour à taire”. De film speelt zich grotendeels af in Parijs van 1942 waar de familie Lavandier een wasserij uitbaat. Meneer Lavandier heeft zijn oudste zoon, Jean, aangewezen als zijn opvolger. Jean is de ideale zoon, in tegenstelling tot zijn jongere broer, Jacques, die in de gevangenis zit. Op een dag zoekt de Joodse Sarah hulp bij Jean, haar jeugdliefde. Haar hele familie is bij een vluchtpoging verraden en voor haar ogen door de Gestapo geëxecuteerd. Jean regelt voor haar onderdak bij Philippe, een vriend van hem die actief is binnen het verzet. Philippe geeft Sarah een vals identiteitsbewijs zodat ze kan werken in de wasserij. Hier is ze dichtbij haar grote liefde, maar die liefde wordt niet beantwoord op de manier die ze wenst. Jean en Philippe blijken namelijk meer dan zomaar vrienden en hebben al vier jaar een liefdesrelatie. Ondanks de teleurstelling van Sarah ontstaat er een hechte vriendschap tussen haar en de twee homoseksuele mannen.

Wanneer Jacques vrijkomt uit de gevangenis ontdekt hij dat zijn broer homoseksueel is. Aanvankelijk is hij verbijsterd en boos, maar hij ziet nu wel meer kans om Sarah, waar hij een oogje op heeft, te verleiden. Hij geeft haar luxe cadeautjes die hij op dubieuze wijze verkregen heeft door zijn connecties met politieagenten die collaboreren met de nazi’s. Sarah reageert aanvankelijk afhoudend op de avances van Jacques, want ze houdt nog altijd meer van Jean. De jaloerse Jacques voelt zich hierdoor gepikeerd, maar nog bozer is hij wanneer hij verneemt dat niet hij, maar zijn broer verkozen is als de opvolger van zijn vader. Hij besluit wraak te nemen en schakelt zijn contacten bij de politie in. Zijn plannetje blijkt echter heel anders uit te pakken dan dat zijn bedoeling was; met afschuwelijke gevolgen voor zijn broer en diens vriend Philippe.

Alhoewel het dit keer niet gaat over de Jodenvervolging is “Un amour à taire” goed te vergelijken met tal van Holocaustfilms. De scènes in het concentratiekamp – want daarin komt Jean uiteindelijk terecht – zijn even confronterend als soortgelijke beelden in “The Pianist” en “Schindler’s List”. Zo zien we bijvoorbeeld hoe één van de gevangenen een zak over zich heen krijgt om vervolgens door een vlammenwerper verbrandt te worden. In hoeverre deze gruwelijke scène representatief is voor het leed van de homoseksuelen in de concentratiekampen is de vraag, maar het maakt beslist indruk. Misschien minder luguber, maar zeker niet minder aangrijpend zijn de scènes waarin we zien hoe de hoofdpersoon door zijn beulen vernederd en mishandeld wordt, waardoor uiteindelijk al zijn menselijke waardigheid voor de ogen van de filmkijker verdwijnt; op het eind rest van hem niks meer dan een nagenoeg levenloos lichaam.

Alhoewel het filmverhaal op het eerste gezicht wat melodramatisch aandoet, is “Un amour à taire” absoluut geen sentimentele film vol Hollywood-clichés. Daarvoor is het een te harde film met onvoorspelbare plotwendingen en een einde dat niet is zoals je het liefste had gewild. De verschillende verhaallijnen rond de hoofdpersoon Jean komen heel realistisch over en er ontstaat heel snel sympathie voor hem. Zijn levensverhaal en het leed dat hem en zijn naasten wordt aangedaan, staat synoniem voor vele andere persoonlijke tragediën als gevolg van het vervolgingsbeleid van de nazi’s. De film vraagt in hoofdzaak aandacht voor de vervolging van homoseksuelen, maar had in principe ook kunnen gaan om een andere slachtoffergroep. Waar het in de kern om gaat is dat iemand onder mensonwaardige omstandigheden wordt opgesloten in een concentratiekamp, enkel omdat hij afwijkt van wat wordt beschouwd als normaal of gewenst. Datzelfde gebeurde met miljoenen anderen om andere verwerpelijke redenen.

Toch is het belangrijk dat de nadruk in deze film ligt op de vervolging van homoseksuelen tijdens de naziperiode. Daarvoor bestaat namelijk helaas nog altijd veel onbegrip. Dit komt vaak voort uit het feit dat homoseksuele contacten in veel landen, inclusief Duitsland en Frankrijk, tot lang na de oorlog strafbaar bleven en dat het gaat om een kleine slachtoffergroep in vergelijking met bijvoorbeeld de zes miljoen Joden die omgebracht werden tijdens de oorlog. Bagatellisering van de vervolging van homoseksuelen is echter niet op zijn plaats, want als aparte groep binnen de concentratiekampen werd hen bijzonder veel leed aangedaan. Daarvoor vraagt deze film op zeer aangrijpende manier aandacht. Mensen die zich vanwege de liefdesrelatie tussen twee mannen die centraal staat, laten ontmoedigen om de film te kijken, moeten misschien juist over hun bedenkingen heenstappen. Uiteindelijk is het een film over volledig normale mensen - als jij en ik - die het slachtoffer worden van een ziekelijke ideologie. Voor de geïnteresseerden in de vervolging van homoseksuelen of voor de naziterreur in algemene zin is de film in elk geval absoluut een aanrader. Het enige punt van kritiek is dat betrouwbare historische achtergrondinformatie ontbreekt; de tekst op het einde van de film is niet toereikend en is deels onjuist. Om het onbegrip verder weg te nemen en het verhaal van Jean in de juiste context te plaatsen, had in elk geval een verwijzing naar correcte informatie op zijn plaats geweest.