Opdat niet wordt vergeten
vliegtuigen, neergestort in de gemeente Hellendoorn gedurende de Tweede Wereldoorlog

In de vroege ochtend van 11 januari 1944, toen de luchtoorlog bijzonder hevig woedde, vertrokken 663 zware bommenwerpers vanaf de Engelse kust om Duitse steden als Halberstadt en Braunschweig te bombarderen. Van de 663 vliegtuigen kwamen er 94 nooit terug. Eén toestel, een Amerikaanse bommenwerper of Flying Fortress (vliegend fort), werd boven Overijssel aangevallen door een Duitse jager van het type Focke Wulf. Het Amerikaanse toestel stortte met zijn tien bemanningsleden neer midden op de Nijverdalse berg, nabij de bekende 'Toeristenweg'. Twee van de bemanningsleden overleden ter plekke, een drietal werd krijgsgevangen gemaakt, de andere vijf wisten te ontsnappen. Bijzonder triest was het lot van drie van hen. Zij wisten met veel moeite België te bereiken, maar werden alsnog aangehouden en te Chimay geëxecuteerd.

Bovenstaande is te lezen in het boekje "Opdat niet wordt vergeten" dat alle vliegtuigcrashes in de gemeente Hellendoorn gedurende de Tweede Wereldoorlog behandelt. Het onderzoek is uitgevoerd door de werkgroep "Luu veur Oald Niejs Sprokkeln". Dit mede met de bedoeling om op de plekken waar de ongelukken gebeurd zijn een bescheiden gedenkteken te plaatsen.

Over de in totaal achttien vliegtuigen, te weten dertien geallieerde en vijf Duitse toestellen, wordt verslag gedaan. Voor zover bekend zijn van elk ongeval vermeld: datum en tijdstip, plaats van het ongeval, vliegtuigtype, stationering, vluchtdoel, oorzaak van het neerstorten, bemanning. Bijzondere aandacht is besteed aan de lotgevallen van de vliegtuigbemanningen. Voorts zijn van alle vliegtuigen de technische gegevens en een afbeelding afgedrukt, terwijl er ook bij sommige crashes een foto is geplaatst, soms van bemanningsleden, maar ook wel genomen kort na het ongeval ter plaatse.

Omdat in de gemeente Hellendoorn ook V-1 en V-2 lanceringen hebben plaatsgevonden, zijn hiervan de drie locaties in het overzicht opgenomen, vergezeld van een toelichting en illustraties.
Het geheel wordt gecompleteerd door een kaart van de gemeente Hellendoorn, waarop de crashlocaties zijn aangegeven.

De werkgroep "Luu veur Oald Niejs Sprokkeln" meent hiermee te voorzien in een reeds te lang bestaande lacune voor wat betreft de tastbare herinneringen aan de oorlogsjaren 1940-1945.

Het rijkelijk geïllustreerde boekje omvat 48 pagina's en is verkrijgbaar in de boekhandel.
Prijs € 4,90 Tekst van Uitgeverij Historische Kring
Hellendoorn-Nijverdal.

Het is een uitstekend klein boekje dat heel goed kan dienen als gids voor een bezoek aan de in de gemeente Hellendoorn geplaatste herinneringsmonumenten.