TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Sosabowski, Stanislaw Franciszek

Geboortedatum:
8 mei 1892 (Stanislawow, Polen)
Overlijdensdatum:
25 september 1967 (Middlesex, Groot Brittannië)
Begraven op:
Cmentarz Wojskowy
Vak: A19. Rij: 7. Graf: 10/11.
Nationaliteit:
Poolse (1918-1939, IIe Republiek)

Biografie

Stanislaw Franciscek Sosabowski werd op 8 mei 1892 geboren in Stanislawow, een stadje gelegen in Galicië. Hij groeide op in een gezin met vier kinderen (naast Stanislaw, zijn broer Andrzej en zusjes Janina en Kazimiera). Al op jonge leeftijd kwam zijn vader te overlijden (1904). Het loon van zijn moeder was onvoldoende om het gezin Sosabowski te onderhouden en Stanislaw verdiende geld bij door bijlessen in Frans en Wiskunde aan andere kinderen te geven. Toch wist hij een opleiding te volgen. In 1910 studeerde hij cum laude af aan het Gymnasium en wist uiteindelijk als bankmedewerker aan een baan te komen.
In deze periode raakte Stanislaw ook betrokken bij organisaties die later een basis zouden vormen voor de Poolse onafhankelijkheid.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog werd hij gemobiliseerd als Korporaal bij het 58e Keizerlijke en Koninklijke Infanterie Regiment binnen het Keizerlijke Hongaars-Oostenrijkse Leger. Hij wist zich als militair al snel te onderscheiden en op te klimmen tot Sergeant. Hij raakte op 15 juni 1915 gewond door granaatscherven en kwam terecht in het hospitaal van Lublin. In 1917 promoveerde hij tot 2e Luitenant en trouwde hij met Maria Tokarska. Op 1 november 1918 trad hij toe tot het Poolse leger. In 1919 werd hij ingedeeld bij het Ministerie voor Militaire Zaken in Warschau. Op 9 november 1920 werd hij bevorderd tot Majoor.
Stanislaw Sosabowski diende vanaf 28 oktober 1922 bij de opleiding van de Generale Staf van het Poolse Leger, de "Wyszsza Skola Wojskowa" in Warschau, een opleiding die vele hoge Poolse Militairen zou voortbrengen. Na het afsluiten van zijn opleiding in 1927, werd hij als Staf Officier geplaatst bij de Generale Staf met als taak de opbouw van het Poolse Leger en officierskorps. In maart 1928 promoveerde hij tot Luitenant-kolonel en kreeg hij het bevel over het 75ste Infanterie Regiment in Chorzow en later in Rybnik. In hetzelfde jaar werd hij benoemd tot plaatsvervangend bevelhebber van het 3e Bergjager Regiment, een Poolse elite eenheid van Podhale in Bielsko-Biala. Al in 1930 diende hij als leraar en later als hoofd van het College van de Generale Staf. Na 6 jaar wilde hij echter weer een operationele functie en werd Sosabowski bevelhebber van het 9e Infanterie Regiment binnen de 3e Infanterie Divisie in Zamosc. In januari 1939 werd Sosabowski bevorderd tot Kolonel en kreeg hij het bevel over het 21ste Infanterie Regiment, genaamd "Dzieci Warszawy" (De Kinderen van Warschau), één van de meest elitaire eenheden van het Poolse Leger.

Tijdens de Duitse aanval in september 1939, maakte het Regiment van Sosabowksi deel uit van het Modlin leger. Na de capitulatie kwam Sosabowksi terecht in het Krijgsgevangenenkamp te Zyrardow. De bewaking was daar zo slecht dat hij samen met zijn zoon Stanislaw, eenvoudig wist te ontsnappen. Aanvankelijk sloten vader en zoon zich aan bij het interne verzet van Polen. In november 1939 nam Sosabowski contact op met de Dienst voor de Poolse Strijd (Sluzba Zwyciestwu Polski). Hij wist als eerste hogere officier uit Polen naar het Westen te ontsnappen. Op 22 december 1940 meldde hij zich in Parijs bij het kantoor van Generaal Wladyslaw Sikorski. In januari 1940 kreeg hij gelijk zijn eerste bevel als plaatsvervangend bevelhebber van de nieuwe Poolse 1e Infanterie Divisie en korte tijd later werd hij plaatsvervangend bevelhebber van de 4e Infanterie Divisie. In juni 1940 raakte hij weer in de strijd verwikkeld met Duitse troepen, dit keer niet in zijn eigen land, maar in Frankrijk. Na de strijd organiseerde Sosabowski de evacuatie van de Poolse militairen in Frankrijk. Op het laatste moment wist hij zelf naar Engeland te ontsnappen aan boord van het stoomschip Abderpool met 3200 man van zijn divisie. Op 21 juni 1940 arriveerde hij in Engeland en vormde hij uiteindelijk zelf de 2e Poolse Fusiliersbrigade, die van hogerhand werd opgeheven en Sosabowski nam toen het initiatief tot de oprichting van de 4e Poolse Kaderbrigade Fusiliers. Doelstelling van deze brigade werd de werving en training van Poolse vrijwilligers uit de Verenigde Staten en Canada. In februari 1941 werd besloten door de Poolse regering in ballingschap om een Poolse parachutisten eenheid te formeren. Sosabowski vertrok hierheen met zijn beste en meest trouwe manschappen.

In september 1944 was het eindelijk de beurt aan Sosabowski en zijn mannen om zich te bewijzen in de strijd. Zijn Poolse Brigade werd ingezet tijdens de Operatie Market Garden. Na de strijd zou Sosabowski mede de schuld krijgen van het debacle. Een rapport van de hand van Generaal Browning liet geen spaan heel van de reputatie van Sosabowski en schilderde hem af als een onbekwame en opstandige bevelhebber. Op 9 december 1944 kreeg Sosabowski van de Poolse President in ballingschap, Wladyslaw Raczkiewicz, een brief waarin hij van zijn functie werd ontheven. Hierin liet de President duidelijk doorschemeren dat alles onder druk van de Britten was geschied. Sosabowski liet het hier uiteraard niet bij zitten. Hij vond dat zijn eer was aangetast en verzocht om een onderzoek naar de Britse verwijten aan zijn adres. Hij kreeg zelfs van zijn eigen Poolse regering in ballingschap geen enkele steun hiervoor. In januari 1945 hadden die immers belangrijker zaken aan hun hoofd nu in Lublin een voorlopige Poolse regering door de Sovjets was geïnstalleerd. Uit protest tegen de behandeling van hun bevelhebber, gingen de manschappen van de Poolse parachutistenbrigade op 25 december 1944 in hongerstaking maar braken die op verzoek van Sosabowski zelf af. Op 27 december nam hij afscheid.

Sosabowski keerde niet terug naar Polen en slaagde er in 1948 in om zijn familie uit Polen naar Londen te laten komen.
In de winter van 1947 en 1948 werd Sosabowski officieel met pensioen gezonden. Op 57 jarige leeftijd weer werken. Als productiearbeider kreeg hij een baan bij de Electrical Assembly Plant CAV Electrics Acton.

Op 25 september 1967 overleed Sosabowski aan een hartkwaal in het Hillingdon Hospital te Middlesex. Op 14 oktober 1967 werd hij met Militaire eer op de Militaire Powazki begraafplaats in Warschau bijgezet.

Heeft u zelf meer informatie over deze persoon? Lever het aan!

Rang:
Podpulkownik (Luitenant-kolonel)
Toegekend op:
2 mei 1923
Order Odrodzenia Polski Kawalerski
Toegekend op:
1926
Officer's Cross of the Order of the White Eagle
Ordinul Coroana Romaniei Ofiter
Rang:
Pulkownik (Kolonel)
Eenheid:
9 Pułk Piechoty Legionów, Wojsko Polskie
Toegekend op:
1937

Versie met Zwaarden
Krzyz Zaslugi in Gold
Periode:
Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
Rang:
General Brygadi
Toegekend op:
1945
Medal Wojska za Wojne 1939-1945
Periode:
Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
Rang:
General Brygadi
Eenheid:
HQ, 1st Polish Independent Parachute Brigade, Polish Armed Forces in the West
Toegekend op:
1988

Postuum toegekend
Order Odrodzenia Polski Komandorski z Gwiazda
Periode:
Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
Rang:
General Brygadi
Eenheid:
HQ, 1st Polish Independent Parachute Brigade, Polish Armed Forces in the West
Toegekend op:
31 mei 2006
Uitgereikt voor:
Operatie Market Garden
"Heeft zich met het bedrijven van bijzonder moedige en beleidvolle daden in de strijd tegenover de vijand onderscheiden door als Commandant van de 1 Zelfstandige Poolse Parachutistenbrigade gedurende de periode van 17 tot 26 september rond Arnhem, uit te munten waardoor hij een ieder, die onder hem diende, inspireerde. Door zijn onverschrokkenheid en vastberaden houding in de strijd tegenover de vijand was zijn doortastend optreden op kritieke momenten van groot belang voor de vasthoudendheid waarmee zijn eenheid heeft volhard in de uitvoering van de haar opgedragen taken."

Posthuum verleend
Bronzen Leeuw (BL)
Periode:
Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
Rang:
General Brygadi
Toegekend op:
11 november 2018

Postuum toegekend
Order Orla Bialego (1992)
Medal 10-lecia Odzyskania Niepodleglosci
Periode:
Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
Rang:
General Brygadi
Defence Medal 1939-1945
Periode:
Tweede Wereldoorlog (1939-1945)
Rang:
General Brygadi
War Medal 1939-1945

Bronnen