Medaille "Winterschlacht im Osten 1941/42" (Ostmedaille)

De Winterschlacht im Osten 1941/1942 medaille (Ostmedaille/Oostfront medaille) is op 26-05-1942 ingesteld, om de betrokkenen die tussen 15-11-1941 en 15-04-1942 hadden deelgenomen aan de 1ste winter campagne in Rusland te kunnen onderscheiden. Deze medaille is ontworpen door SS-Unterscharfführer Ernst Kraus en deze medaille kon aan zowel het militaire personeel als aan burgers die in dienst van het leger werkten worden uitgereikt, zolang ze maar aan één van de criteria voldeden. Hierdoor behoort deze medaille tot één van de meeste uitgereikte Duitse onderscheidingen. Op bevel van het OKW (Oberkommando der Wehrmacht) zijn de uitreikingen van deze medaille op 04-09-1944 gestopt.

De Winterschlacht im Osten medaille is uit een wit metaallegering of uit zink vervaardigd. De medaille is rond van vorm en heeft een diameter van 36mm. De voorzijde is hol van vorm en de achterzijde bol. Rondom de buitenrand van de medaille zit een 1,5mm brede platte rand, met aan de binnenzijde van deze platte rand een 1mm hoog opstaand randje. Aan de bovenzijde van de medaille ligt een steel handgranaat, met daar half overheen geplaatst een Duitse stalen Wehrmacht helm. Boven op deze helm zit een klein oogje, waar het ringetje voor het lint door heen zit. De hoogte van de medaille is 44,5mm. Dit is gemeten vanaf de top van het oogje tot aan de onderzijde van de onderscheiding. De afbeelding op de voorzijde bestaat uit een grote typische Wehrmacht adelaar met opengevouwen vleugels, die een hakenkruis in zijn klauwen vasthoudt. Achter dit hakenkruis is een tak van laurierbladeren geplaatst. Deze tak is diagonaal geplaatst en ligt half achter het hakenkruis verscholen. De afbeelding op de achterzijde bestaat uit de tekst: WINTERSCHLACHT IM OSTEN 1941/1942, met daaronder een eveneens schuin geplaatst tak van laurierbladeren, welke gekruist wordt door een breed zwaard. De medaille heeft een gunmetal kleur (grijsaluminium/wapengrijs) en de buitenste rand is net als de helm zilverkleurig. Het lint waar de medaille aan hangt bestaat uit een breed rood lint, met in het midden een zwarte streep, welke geflankeerd wordt door twee smallere witte strepen. De kleuren van het lint hebben volgens het instellingsbesluit de volgende betekenis. Het rood staat voor bloed, het wit voor de sneeuw en het zwart voor de gesneuvelden. Enkele bekende producenten zijn: (3) Wilhelm Deumer uit Lüdenscheid, (4) Steinahuser & Lück uit Lüdenscheid, (5) Hermann Wernstein uit Jena-Löbstadt, (6) Fritz Zimmermann uit Stuttgart, (7) Paul Meybauer uit Berlijn, (10) Foerster & Barth uit Pforzheim, (11) Grossmann & Co uit Wenen, (13) Gustav Brehmer uit Markneukirchen, (15) Friedrich Orth uit Wenen, (19) E. Ferdinand Wiedmann uit Frankfurt, (20) C.F. Zimmermann uit Pforzheim,
(25) Arbeitsgemeinschaft der Hanauer Silberschmiede, (30) Hauptmünzamt uit Wenen, (39) Rudolf Berge uit Gablonz, (55) J.E. Hammer & Söhne uit Geringswalde, (60) Katz & Deyhle uit Pforzheim, (65) Klein & Quenzer uit Idar-Oberstein,
(73) Franz Möhnert uit Gablonz, (76) Ernst Müller uit Pforzheim, (80) G.H. Osang uit Dresden, (88) Werner Redo uit Saarlautern, (92) Josef Rückert & Sohn uit Gablonz, (93) Richard Simm & Söhne uit Gablonz, (100) Rudolf Wächtler & Lange uit Mittweida, (107) Carl Wild uit Hamburg, (110) Otto Zappe uit Gablonz,
(127) Moritz Hausch uit Pforzheim, (L/55) Rudolf Wächtler & Lange uit Mittweida en (L/57) B. Boerger & Co uit Berlijn. Het merendeel van deze medailles is niet gemerkt. Bij degene die wel gemerkt zijn, staat het nummer van de producent in de ring waar het lint door heen zit geslagen.

De Winterschlacht im Osten medaille werd uitgereikt in een blauwe, rode of bruingeel gekleurde papieren zak met de naam van de onderscheiding erop gedrukt. Hierbij zat een standaard onderscheidingsdocument en de toekenning werd genoteerd in het Soldbuch.

Bij officiële gelegenheden of militaire parades werd de medaille hangend aan het lint gedragen of als deel van een groep. Tijdens actieve dienst werd enkel het lint gedragen, door het tweede knoopsgat of in een ribbon bar. Als het gedragen werd in het knoopsgat, werd het achter het lint van het IJzeren Kruis 2e Klasse (Eisernes Kreuz 2. Klasse) of het Krijgsverdienstekruis 2e Klasse (Kriegsverdienstkreuz 2. Klasse) gedragen. Hoewel de Winterschlacht im Osten medaille het Krijgsverdienstekruis 2e Klasse vaak in belangrijkheid overtrof door zijn hogere aanzien onder de gevechtseenheden.

De criteria voor het ontvangen van deze onderscheiding waren:

- Dat de ontvanger minstens 2 weken actief aan de gevechten had deelgenomen.
- Dat de ontvanger minstens 60 dagen binnen het operatie gebied had doorgebracht.
- Dat de ontvanger gewond was geraakt tijdens de gevechten.
- Wanneer de ontvanger zulke ernstige bevroren lichaamsdelen had opgelopen, dat hij hiervoor de gewondenonderscheiding 1939 in zwart (Verwundetenabzeichen 1939 in schwarz) ontving. Hierdoor werd de Winterschlacht im Osten medaille ook wel de “bevroren vlees orde” (Gefreierfleischorden) genoemd.

Voor Luftwaffe personeel was de criteria, dat ze minstens 30 dagen boven vijandelijk gebied gevlogen moesten hebben.