TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Nach Holland

Titel: Nach Holland - De meidagen van 1940 door Duitse ogen
Schrijver: Gerard Groeneveld
Uitgever: WBooks
Uitgebracht: 2018
Pagina's: 160
ISBN: 9789462582453
Omschrijving:

Boeken over de Tweede Wereldoorlog zijn er in overvloed, zo erkent Gerard Groeneveld in de inleiding van ‘Nach Holland’. "Toch wil dit boek via het perspectief van de fotografie nieuwe vensters openzetten." Dat doet Groeneveld voornamelijk met amateurfoto’s die de Duitse soldaten zelf tijdens de invasie van Nederland (Fall Gelb) maakten. Fotografie was al voor de oorlog een enorm populaire hobby voor veel Duitsers. Toen de oorlog uitbrak hadden velen dus reeds een prima camera tot hun beschikking. En zeker in de eerste oorlogsjaren legde de legerleiding de fotograferende soldaten nauwelijks een strobreed in de weg. Er werd dus veel gefotografeerd door Duitse soldaten.

Verreweg de meeste foto’s belandden na de oorlog in privé-fotoboeken en op zolders. Naarmate de generatie die ze maakte steeds verder ophield te bestaan, ontstond er een flinke handel in de kiekjes. Ook Gerard Groeneveld bouwde de afgelopen tien jaar een omvangrijke collectie op. Daarvan zijn er uiteindelijk zo’n 200 foto’s in dit boek over de meidagen van 1940 beland.

De indeling van het boek is geografisch. Elk hoofdstuk behandelt de inval en strijd in een bepaald deel van Nederland, zoals de noordelijke provincies, Rotterdam, Limburg en Noord-Brabant. Dat zorgt voor een gevarieerd beeld. In het hoofdstuk over Rotterdam gaat het vrijwel uitsluitend over de gevechten zelf, of de aanloop naar die strijd. In het eerste hoofdstuk, over de aanval op de noordelijke provincies, staan ook veel foto’s waarop de spanning niet meteen te snijden is: burgers die wat behoedzaam naar de nieuwe bezetters kijken, soldaten die eten of wachten op wat komen gaat.

Maar in alle hoofdstukken komt ook naar voren dat er wel degelijk gevochten is, met consequenties. Foto’s van gevangengenomen Nederlandse soldaten die door Duitsers belachelijk worden gemaakt, of juist van een soort verbroedering, komen voor. Maar er zijn ook foto’s van gewonde en gesneuvelde soldaten. Twee dode Nederlanders in een bunker maken veel indruk, net als de soldaat die om het leven lijkt te zijn gekomen door een ontplofte granaat. En er zijn afbeeldingen van de Duitsers als overwinnaars, tegenover de Nederlanders als verliezers.

Groeneveld heeft ervoor gekozen de foto’s van (soms uitgebreide) context te voorzien. Hij gaat daarbij verder dan wat er alleen bij of op die foto’s was geschreven, als er al sprake was van zo’n bijschrift. Daarom geeft de auteur informatie over de strijd en voorvallen in de directe omgeving van de plek waar de foto is genomen. Ook helpt hij de lezer bij het zien van details, zoals steelgranaten die door Duitse soldaten in hun laarzen worden gedragen, of een militair die meer aandacht lijkt te hebben voor een voorbijlopende hond dan voor de fotograaf.

Alles bij elkaar ontstaat zo inderdaad het beeld van hoe de Duitse soldaten die meidagen in 1940 moeten hebben beleefd en gezien. Dat niet alle foto’s even scherp zijn of een perfecte compositie hebben, draagt daar alleen maar aan bij. Bovendien is ‘Nach Holland’ ook nog een mooi boek, voorzien van harde kaft en uitgegeven in groot formaat, zodat de foto’s optimaal tot hun recht komen.

Beoordeling: Zeer goed

Informatie

Artikel door:
Vincent Krabbendam
Geplaatst op:
21-02-2018
Laatst gewijzigd:
22-02-2018
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen