De Slag om Stalingrad was een van de sleutelmomenten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het 6de leger van Paulus werd ingesloten door Sovjetsoldaten en duizenden Duitse soldaten keerden na hun krijgsgevangenschap niet meer terug naar hun ‘Heimat’. Stalingrad is een geliefd thema in films. Eerder kwam ‘Stalingrad (1993)’ uit. Een Duitse dramafilm die goed werd ontvangen. De Russische film, eveneens ‘Stalingrad’ getiteld, uit 2013 moet het vooral hebben van grafische effecten, actiescènes en een heldere boodschap. Acteerwerk in de film is slecht tot matig. In september 2013 kwam de film in première te Volgograd (het voormalige Stalingrad). ‘Stalingrad’ kreeg de International 3D and Advanced Imaging Society Jury Award.

‘Het is 1942. Het Sovjetleger plant een tegenaanval op de nazi's die de helft van Stalingrad bezet houden aan de andere kant van de Wolga. De operatie om de rivier over te steken is echter onsuccesvol. Een paar soldaten die er in geslaagd zijn de andere kant te bereiken nemen hun toevlucht in een huis aan de oever van de Wolga. Hier vinden ze een meisje dat er niet in geslaagd is aan de Duitsers te ontkomen’.

De Russische film begint met een openingsscene waarin een Japanse aardbeving uit 2011 wordt herdacht. Een van de reddingswerkers probeert overlevenden gerust te stellen met zijn eigen verhaal over de Tweede Wereldoorlog. De slachtoffers zijn jonge Duitse studenten. De reddingswerkers zijn Russen.

De film gaat terug in de tijd naar 1942 en de kijker ziet de Slag om Stalingrad. Dat gevecht zou ongeveer 2 miljoen slachtoffers maken. Honderdduizenden Russen, zowel soldaten als burgers, stierven in Stalingrad. De film laat zowel de Sovjetkant als de Duitse kant zien. Er is weinig sprake van verheerlijking van eigen soldaten. Zowel de Duitsers als de Sovjetsoldaten begaan wreedheden. Duitse soldaten wreken zich onder andere op Sovjetburgers en kinderen. Onschuldige mensen worden opgesloten en verbrand. De zinloosheid van oorlog wordt in de film benadrukt. Vijf Sovjetsoldaten spelen de hoofdrol in de film en ‘Hauptmann’ Kahn aan Duitse zijde. Kahn wordt verliefd op een gevangengenomen Russische vrouw, gebruikt door Duitse troepen als prostituee. Bij de Sovjets zien we Katya, een jonge Russin van negentien jaar oud. Zij woont in Stalingrad en haar familie is omgekomen bij een bombardement op de stad door Duitse vliegtuigen. Sovjetsoldaten beschermen haar.

De film wisselt af tussen het Duitse en Russische perspectief. Tijdens gevechten sneuvelen aan beide kanten veel soldaten. De liefde van Kahn voor de Russische vrouw zorgt ervoor dat hij problemen met zijn baas krijgt. Zijn baas ziet de vrouw slechts als een hoer. Hij spreekt over ‘afval’ en ‘rotzooi’. De Sovjets zijn in zijn ogen 'ratten'. Verder in de film is te zien welke uitwerking oorlog op mensen heeft. De Duitse hoofdrolspeler (Kahn) draait door, niets kan hem meer schelen. Wraak op Sovjetsoldaten is voor hem 'gewoon'. Verblind door haat vermoordt hij veel Sovjetsoldaten. Tijdens een Duitse aanval sneuvelen veel Wehrmacht- en Sovjetsoldaten.

Oorlog is pure waanzin. Dat laat ‘Stalingrad’ goed zien. Mensen die elkaar vermoorden, opgehitst door propaganda en gestoorde dictators.

'Stalingrad' heeft matig acteerwerk maar weet te boeien door een combinatie van visueel spektakel en een duidelijke boodschap zonder overmatige verheerlijking van eigen land of soldaten, wellicht uitgezonderd de scène van een aanval door Sovjetsoldaten waarbij brandende soldaten doorvechten. De kritiek dat deze film een propagandistische film zou zijn is onterecht. De film toont Sovjetsoldaten bijvoorbeeld niet als onoverwinnelijk. Al met al is 'Stalingrad' een boeiende oorlogsfilm. De film kan echter niet tippen aan het realisme van de Stalingrad film uit 1993 of Amerikaanse oorlogsklassiekers als ‘Saving Private Ryan’ en ‘Band of Brothers’.