TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

The E-boat Threat

Titel: The E-boat Threat
Schrijver: Cooper, Bryan
Uitgever: Pen & Sword Maritime
Uitgebracht: 2015
Pagina's: 138
Taal: Engels
ISBN: 9781473827837
Omschrijving:

"The E-Boat Threat" van Bryan Cooper gaat over de dreiging van de Duitse torpedomotorboten voor de konvooischeepvaart in de Britse thuiswateren tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het is een heruitgave van de oorspronkelijke versie van uit 1976. De introductie van het boek begint met een mogelijke verklaring voor de vreemde Britse naam voor de Duitse snelle torpedomotorboten of Schnellboote zoals ze door de Kriegsmarine genoemd werden. Tijdens de beide wereldoorlogen namen de Britten de Duitse benamingen van bepaalde typen schepen over. Bekende voorbeelden hiervan zijn R-boats voor de Räumbooten, een klein Duits type mijnenveger en T-boats voor de Torpedoboote van de Duitse marine. Het bekendste voorbeeld is echter wel de algemeen gebruikte term U-boats voor de gevreesde Duitse onderzeeboten of Unterwasserboote. Men zou daarom aannemen dat de Britten de Schnellboote S-boats zouden noemen, maar de Duitse snelle boten werden door de Britten E-boats genoemd. Eén mogelijke verklaring is dat de term afkomstig is van het Lürssen Effekt, het effect of de effectiviteit van de boten van scheepsbouwer Lürssen te Kiel, die verantwoordelijk was voor de bouw van de meeste Schnellboote. Algemeen wordt echter aangenomen dat de E van Enemy-boats komt, simpelweg vijandelijke boten dus.

Waar de naam precies vandaan komt, blijft ondanks de mogelijke verklaringen van auteur Cooper onbekend, maar dat de snelle Duitse torpedomotorboten geduchte tegenstanders waren voor Coastal Command, de afdeling van de Royal Navy die verantwoordelijk was voor de directe kust- en kustwater konvooibegeleiding, staat vast. De Schnellboote waren grotendeels gemaakt van staal en uitgerust met drie Daimler Benz dieselmotoren die bijna 4.000 pk genereerden en de 79 ton grote boten met een snelheid tot ruim 40 knopen konden voortstuwen. De directe Britse tegenhangers waren de Motor Torpedo Boats (MTB`s), die echter grotendeels van hout gemaakt waren en beschikten over Britse Rolls Royce of Amerikaanse Packard benzinemotoren. Hierdoor waren de Britse MTB`s veel kwetsbaarder dan hun Duitse opponenten. Bovendien waren de Duitse Schnellboote, vooral tijdens de eerste jaren van de Tweede Wereldoorlog veel beter bewapend en betrouwbaarder dan de Britse MTB`s.

Deze voorsprong was een indirect gevolg van het Verdrag van Versailles, waarin voor de Duitsers na de capitulatie in 1918 ernstige beperkingen werden vastgelegd betreffende de aanbouw van onder andere marineschepen. Grotere schepen mochten maar mondjesmaat toegevoegd worden aan de Duitse marine zodat de Duitsers in de jaren `20 overgingen tot het ontwerpen en bouwen van kleine eenheden waaronder snelle torpedomotorboten. De Britten begonnen pas eind jaren `30 serieus de bestaande ontwerpen van snelle motorboten te verbeteren. Dit was grotendeels een reactie op de aanwezigheid van de Duitse Schnellboote. Tot de daadwerkelijke vijandelijkheden in september 1939 begonnen en de Kriegsmarine door de inzet van Schnellboote een grote bedreiging vormde voor de kustvaart in Britse wateren, werd de dreiging van de E-boats door de British Admiralty ernstig onderschat. Totdat de E-boats duizenden tonnen geallieerde scheepsruimte tot zinken brachten en zelfs met enige regelmaat een Brits oorlogsschip vernietigden, bleven de Britse admiraliteitsogen vrijwel gesloten voor het gevaar dat de kleine, snelle Duitse boten opleverden.

In 1940 en 1941 konden de Britten de dreiging van de E-boats alleen afwenden door de inzet van grote aantallen torpedobootjagers als konvooibegeleiders. Deze grotere oorlogsschepen waren echter hard nodig om vliegdekschepen en oceaangaande konvooien te beschermen op de Atlantische Oceaan, de Middellandse Zee en in Noorse wateren. De kustkonvooien in de thuiswateren werden daarom vaker geëscorteerd door kleinere eenheden zoals gewapende trawlers en mijnenvegers, die echter geen partij waren voor de snelle E-boats, die de ene na de andere snelle aanval uitvoerden op de geallieerde schepen. Pas vanaf 1942 bouwden de Britten doorontwikkelde torpedomotorboten, die het in een directe confrontatie op konden nemen tegen de Schnellboote. In totaal brachten de E-boats tijdens de Tweede wereldoorlog 40 geallieerde oorlogsschepen tot zinken waaronder twee lichte kruisers en zeven torpedobootjagers. Verder waren de Schnellboote verantwoordelijk voor het tot zinken brengen van 99 geallieerde koopvaardijschepen met een gezamenlijk tonnage van 229.676. Bovendien legden de E-boats veel mijnen. In totaal eisten Duitse mijnen ruim 1,4 miljoen ton geallieerde scheepsruimte op. Het is echter niet met zekerheid te zeggen hoeveel mijnen afkomstig van de Schnellboote een aandeel hadden in deze geallieerde verliezen.

Auteur Bryan Cooper schreef meerdere titels over militaire onderwerpen en was in de jaren `60 en `70 van de vorige eeuw medeauteur van teksten voor radio- en televisieprogramma’s en documentaires. Hij begon zijn carrière als journalist voor verschillende kranten en magazines. "The E-boat Threat" is dan ook geschreven in een vlotte documentaire stijl. Cooper hanteert een chronologische volgorde van de historische feiten en licht de dreiging van de E-boats en de ontwikkeling van de MTB`s toe, door voorbeelden en anekdotes in verhaalachtige stijl. Hierdoor leest het boek gemakkelijk, maar kan het eveneens wel eens rommelig overkomen. Door de verschillende verhaallijntjes en de uitleg van historische feiten en statistieken is "The E-boat Threat" geen echt naslagwerk, maar ook geen verhalenboek. Omdat het echter een van de weinige boeken is over het onderwerp Schnellboote versus MTB`s is het werk zeker van historische waarde. Hierdoor is het boek voor de liefhebber van de oorlogvoering tussen kleinere oorlogsschepen een aanrader, maar kan het ook veel lees- en leerplezier bieden voor de geïnteresseerde in militaire scheepvaart in het algemeen.

Beoordeling: Goed

Informatie

Artikel door:
Peter Kimenai
Geplaatst op:
01-05-2015
Laatst gewijzigd:
04-05-2015
Feedback?
Stuur het in!

Afbeeldingen