TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

Inleiding

    Inleiding

    De 7TP (siedmiotonowy polski) lichte tank was een Poolse tank, gebaseerd op de Britse Vickers Mk.E. tank. De 7TP kende twee varianten, namelijk de ‘dw’ (dwuwiezowy) en de ‘jw’ (jednowiezowy). Het verschil tussen deze twee varianten was gelegen in het feit dat de ‘dw’ voorzien was van twee tankkoepels en de ‘jw’ van slechts één. Ook de bewapening verschilde. De ‘jw’ was de laatste variant en werd gezien als de beste van de twee. Om die reden zijn er meer van dit type tanks gebouwd en werden veel 7TP ‘dw’ varianten gemodificeerd naar de ‘jw’ versie. De 7TP tank zag strijd tijdens de Duitse invasie in Polen, in september 1939, en vervolgens in Frankrijk en Noorwegen in het Duitse leger.

    Ontwerp en ontwikkeling

    In 1930 sloot een Poolse overheidsdelegatie een deal met de Britse fabrikant Vickers voor de levering van 50 Vickers Mk.E tanks aan Polen. Van dit aantal zouden er 12 onder licentie in Polen gebouwd worden. Het land was namelijk op zoek naar een vervanging voor de verouderde Franse FT lichte tanks die het al vanaf 1919 in dienst had. De Poolse regering zette echter in 1931 een streep door het contract vanwege de beoogde hoge productiekosten en de laat ontdekte zwakheden in het ontwerp. Om die reden besloot de regering om zelf een tank te ontwerpen die gebaseerd was op het Vickers model.

    Eind 1932 begon het ontwerpbureau van gepantserde wagens van het ‘Militaire Bouwkunde Research Instituut en de Staats Bouwkunde Ondernemingen’ (PZInz) met het ontwerpen van deze tank. Op 19 januari 1933 werd het contract voor de levering van de eerste tanks ondertekend en op 24 juni 1933 was het ontwerp voor de tank klaar. Het prototype verschilde op een paar punten met het Vickers ontwerp, namelijk:

    • De tank was bewapend met twee Browning wz.30 7.92mm machinegeweren (in plaats van Vickers machinegeweren), elk in een aparte pantserkoepel gemonteerd.
    • De achterste compartimenten werden herbouwd om ruimte te creëren voor een grotere en krachtigere motor, namelijk een 6 cilinder diesel Saurer VBLDd.
    • De romp werd versterkt.

    Verder bleef het prototype hetzelfde als een Vickers tank. Daarna werden twee andere prototypes onder de naam "VAU-33" PZInz 120 ("Vickers-Armstrong Ulepszony") tussen 1934 en 1935 gebouwd. Het eerste prototype, "Smog" (Draak) serienummer 1595, werd tussen augustus en 1 september 1934 getest. De tweede, "Slon" (Olifant) serienummer 1596, werd op 13 augustus 1935 geleverd. Hierna werden nog twee prototypes onder de nieuwe naam ‘7TR’ (7-Tonowy Polsky) gebouwd en getest. Alle vier prototypes waren in staal gebouwd en waren elk voorzien van twee pantserkoepels. Na goedkeuring werd de naam veranderd naar ‘7TP dw’ ("dwuwiezowy") en er zouden uiteindelijk 24 exemplaren gebouwd worden. Zestien van deze tanks werden aangepast en bewapend met een 13.2mm Hotchkiss en een Browning wz.30 7.92mm machinegeweer. De laatste aanpassing bestond uit de toevoeging van een RKBc of een N2C radio installatie.

    De andere variant, de 7TP jw, werd tussen 1934 en 1936 ontworpen en verschilde met de 7TP dw op één punt: de aanwezigheid van een enkele tankkoepel in plaats van twee. De reden achter deze lange ontwerpfase was te wijten aan technische problemen. In deze periode werden zes opties voor het kanon overwogen, maar uiteindelijk werd er voor het 37mm Bofors Wz.37 L/45 anti-tankkanon gekozen. De eerste koepel werd in november 1936 door de Zweedse fabrikant Bofors geleverd. De Polen accepteerden deze koepel echter niet en begonnen de koepel zelf te modificeren, wat resulteerde in de aanpassing van de achterkant en de locatie van de batterijen. De 7TP jw ging eind 1937 in massaproductie. In de herfst van 1938 werden 38 7TP jw tanks voorzien van een N2C RKBc radio. Ook werd een aantal tanks voorzien van extra ventilatieschachten. De productie van de 7TP jw werd sterk gehinderd door regelmatige onderbrekingen in de levering van gemodificeerde Bofors tankkoepels. Veel tankonderdelen moesten namelijk lokaal gefabriceerd worden. In mei 1939 stonden 18 van dit type tanks in de planning ondanks dat er op dat moment modernere tanks ontworpen werden. De Poolse regering, bezorgd door de verslechterde internationale situatie, bestelde in april 1939 32 7TP jw tanks die voor september dat jaar klaar moesten zijn. In de laatste maanden voor het begin van de Tweede Wereldoorlog werd de productie van deze tanks opgevoerd. Ondertussen werd de 7TP dw als verouderd gezien en een project werd opgezet om deze tanks naar de ‘jw’ variant om te bouwen. Op 1 september 1939 waren er nog tussen de 16 en 24 7TP dw exemplaren in gebruik.

    In 1938 gaf de Poolse regering de opdracht om een gemoderniseerde versie van de 7TP, de 9TP, te ontwerpen. Er werden twee versies gepland, waarvan één bewapend moest worden met een 40mm Bofors kanon en de andere met een zwaarder kanon. Tot aan de zomer van 1939 werden er 11 9TP tanks geleverd. De 9TP verschilde met zijn voorganger op de volgende punten: de 9TP had bredere rupsbanden, een betere wielophanging en was voorzien van een CT1D/PZLIn¿.155 motor. Pogingen om een FK-A wz.38 L/73.5 dubbelloops machinegeweer op een sterk verouderde 7TP chassis te plaatsen mislukten.

    Andere experimenten bleken meer succesvol. In 1938 werden twee andere prototypes gebouwd: de S6R en S6T. Het eerste prototype had een motor aan de voorkant en had bovendien een voorwielaandrijving. Beide prototypes waren voorzien van een 115 hp PZln¿.235 dieselmotor en de tankkoepel was vervangen door een gepantserde cabine voor de chauffeur en een monteur. De S6R werd uiteindelijk gekozen voor massaproductie en omgedoopt tot S7R (Ciagnik Siedmiotonowy Polski). Tot aan september 1939 werden er 151 van 350 bestelde S7R tractoren geleverd. De voornaamste taak van deze voertuigen was het vervoeren van 220mm Skoda mortieren, tankettes (lichte pantserwagens) en tanks naar het slagveld. Ook werd een aantal speciaal om maat gemaakte treintransportwagons ontworpen voor de 7TP tank.

    De 7TP jw tank was sterk in trek bij andere Europese landen. Roemenië was het eerste land dat interesse toonde maar koos uiteindelijk voor de Tsjechische LT vz. 35 tank. Zweden wilde in januari 1937 een 7TP jw tank kopen of leasen voor testdoeleinden. Vier maanden later informeerden Estland en Bulgarije of Polen een aantal van haar 7TP jw tanks wilde verkopen. Ook Nederland meldde zich in november van dat jaar. Alle aanvragen werden echter door Polen afgeslagen, die op dat moment alleen bereid waren om de ‘dw’ variant te verkopen. In 1938 overwoog Polen om 36 7TP jw tanks te exporteren en er werd met Turkije, Joegoslavië en Griekenland overlegd. Geen van alle beoogde transacties heeft echter plaatsgevonden.

    132 7TP tanks (zowel de dw als de jw variant) werden tussen 1935 en 1939 door de Panstwowe Zaklady Inzynierii (Nationale Bouwkunde Werken) in Ursus, nabij Warschau, gebouwd.

    Definitielijst

    invasie
    Gewapende inval.
    kanon
    ook bekend als Kanone (Du) en Gun (En). Wordt vaak gebruikt om allerlei geschut aan te duiden. Eigenlijk slaat de term op vlakbaan geschut. Wordt gekenmerkt door een langere loop en grotere dracht.
    massaproductie
    Het maken van een grote hoeveelheid van hetzelfde produkt.

    Afbeeldingen

    De 7TP jw. Bron: Wikipedia.
    De 7TP dw. Bron: Wikipedia.
    7TP's tijdens militaire manoeuvres vóór 1939. Bron: Wikipedia.
    7TP's tijdens een parade op 15 augustus 1939. Bron: Wikipedia.

    Varianten en technische specificaties

    De 7TP kent de volgende varianten:

    7TP dw. De 7TP dw was de eerste tank van de 7TP-serie en was voorzien van twee tankkoepels. De 7TP dw was gebaseerd op de Vickers Mk.E. lichte tank. Deze tank werd al snel als verouderd gezien en vele dw’s werden naar de ‘jw’ variant gemodificeerd. Het Poolse Leger had nog 24 van deze tanks in gebruik toen het Duitse leger op 1 september 1939 Polen binnenviel.

    Technische specificaties

    Model: 7TP dw
    Gewicht: 9.400kg (9,4 ton)
    Bemanning: 3
    Motor: Saurer VLDBb (PZInz.235),6 cilinders, 110 pk
    Brandstof: diesel
    Snelheid: 37 km/u op de weg
    30 km/u in het veld
    Bereik: 150km op de weg
    130km in het veld
    Afmetingen:Lengte: 4,99m
    Breedte: 2,41
    Hoogte: 2,16m
    Bewapening: 2x Wz.30 TMG 7.92mm machinegeweer
    Bepantsering: Voorkant: 17mm
    Achter- en zijkant: 13mm
    Bovenkant: 5-10mm
    Onderkant: 9.5mm
    Tankkoepel: 15mm

    7TP jw. De 7TP jw wordt gezien als de tweede en laatste variant van de 7TP-serie. Deze tank was voorzien van een (voor die tijd krachtig) Bofors wz. 37 anti-tankkanon en kon zich meten met de tanks die het Duitse leger in eind jaren 30 in gebruik had.

    Technische specificaties

    Model: 7TP jw
    Gewicht: 9.400kg (9,4 ton)
    Bemanning: 3
    Motor: Saurer VLDBb (PZInz.235),6 cilinders, 110 pk
    Brandstof: 80-100 liter (diesel)
    Snelheid: 37 km/u op de weg
    30 km/u in het veld
    Bereik: 150km op de weg
    130km in het veld
    Afmetingen:Lengte: 4,99m
    Breedte: 2,41
    Hoogte: 2,16m
    Bewapening: 37mm Bofors Wz.37 L/45 anti-tankkanon
    Wz.30 TMG 7.92mm machinegeweer
    Bepantsering: Voorkant: 17mm
    Achter- en zijkant: 13mm
    Bovenkant: 5-10mm
    Onderkant: 9.5mm
    Tankkoepel: 15mm

    9TP. De 9TP was een gemoderniseerde versie van de 7TP. De tank had bredere rupsbanden, een betere wielophanging en was voorzien van een krachtigere CT1D/PZLIn¿.155 motor. De 9TP heeft echter nooit de massaproductie bereikt. Wel zijn er 11 prototypes geleverd die uiteindelijk ook tijdens de verdediging van Warschau in september 1939 ingezet zijn.

    S7R. De S7R was een tractor-uitvoering van de 7TP en werd tussen 1938 en 1939 gebouwd. De voornaamste taak van de S7R was het vervoeren van zware mortieren, tankettes en tanks. Een aantal S7R’s is in het Duitse leger doorgebruikt.

    Pzkpfw 731(p): Dit is een door de Duitsers gemodificeerde versie van de 7TP jw tank. Twintig exemplaren werden door het Duitse leger in 1939 veroverd.

    Definitielijst

    massaproductie
    Het maken van een grote hoeveelheid van hetzelfde produkt.

    Afbeeldingen

    7TP jw. Bron: Wikipedia.

    De 7TP in actie

    De Polen hadden gehoopt om voor 1942 acht bataljons met 7TP lichte tanks te hebben. Het 3e Bataljon in Warschau kreeg in 1934 als eerste van deze bataljons achttien lichte tanks (waarvan vier prototypes) geleverd. Deze prototypes werden uiteindelijk bij het 11e Trainingsbataljon centrum in Modlin ondergebracht. In 1938 werden bij Volyn voor het eerst militaire oefeningen met de nieuwe 7TP lichte tank uitgevoerd.

    Op 1 september 1939 had het Poolse Leger 136 7TP tanks in gebruik: 108 ‘jw’ varianten, 24 ‘dw’ varianten en vier prototypes. 98 van deze tanks waren verdeeld over twee zogenaamde bataljons lichte tanks (de 1e en 2e) met elk 49 tanks. De resterende tanks werden onder zelfstandige eenheden verdeeld. Ook had het Poolse leger 19 9TP tanks, maar deze bevonden nog in een prototype fase. Deze zouden wel uiteindelijk ingezet worden tijdens de laatste dagen van het Beleg van Warschau.

    Het 1e Bataljon Lichte Tanks, onderdeel van het "Prusy" Leger, werd op 1 september 1939 in de omgeving van Torun als reserve-onderdeel gestationeerd. De voornaamste taak van dit bataljon was om als mobiele reserve te functioneren en dekking te leveren tijdens terugtochten. Dit bataljon kwam op 4 september voor het eerst in actie en had op 6 september haar eerste tank-tegen-tank ervaring. De gevechten tussen Poolse en Duitse tanks die dag resulteerden in onbeslist. De volgende dag ondersteunde het bataljon de 13e Infanteriedivisie. Tijdens gevechten om Dzhevichke werden drie Duitse tanks uitgeschakeld ten koste van twee 7TP tanks. De 2e Compagnie van dit bataljon beweerde dat het ten koste van drie eigen tanks zeven Duitse tanks had uitgeschakeld. Tussen 9 en 12 september 1939 waren 24 7TP tanks van de 3e Compagnie en zelfstandige pelotons van het 1e en 2e TP betrokken bij de verdediging van de rivieren de Vistula en de Pilica. Zeven tanks onder bevel van kapitein Gurksy, die het 44e Infanterieregiment ondersteunden, wisten een aantal Duitse tanks uit te schakelen. De Poolse tanks werden uiteindelijk achtergelaten vanwege gebrek aan benzine. Zes andere 7TP’s van het 2e Compagnie werden opzettelijk de Vistula ingereden.

    De 3e Compagnie wist op 13 september bij Garwolin-Ryki door de Duitse linies te breken en de andere oever van de Vistula te bereiken, waar het zich bij het "Lublin" Leger aansloot. De compagnie werd onder de Warschau Gemotoriseerde Brigade geschaard. Deze eenheid werd vervolgens tijdens de eerste Slag om Jozefow ingezet, waar het de voerhoede vormde. Op 18 september werden zes Duitse tanks, vier pantserwagens en acht andere voertuigen door de 3e Compagnie uitgeschakeld. De volgende ochtend werd het bevel aan deze compagnie gegeven om zich terug te trekken. Op dat moment had deze eenheid nog slechts zeven 7TP’s, één Vickers Mk.E en vier TKS’s uit een oorspronkelijk totaal van 22 tanks en tankettes over. Op 20 september zag deze eenheid voor het laatst actie. Zeven van deze tanks werden rond Roguzhno uitgeschakeld en de resterende twee exemplaren de volgende dag gesaboteerd door eigen bemanningsleden. Kort daarna gaf de 3e Compagnie zich over aan het Duitse leger. Twintig andere 7TP’s trokken de grens met Roemenië over.

    Het 2e Bataljon Lichte Tanks was ten tijde van de Duitse invasie op 1 september 1939 onderdeel van de Piotrkow Operationele Groep van het "Lodz" Leger. Dit bataljon zag op 4 september nabij de rivier Prudka voor het eerst strijd. De volgende dag kreeg het bataljon het bevel om de tegenaanval op Piotrkow te leiden, maar de aanval werd door de Duitsers afgeslagen en er werden grote verliezen aan de Poolse kant geleden. Vervolgens werd het gehavende 2e Bataljon terug naar Warschau geroepen, waarna het naar Brzesc werd doorgestuurd. Daar moest het de mobilisatie van de Poolse 60e Infanteriedivisie dekken. Het bataljon was tussen 15 en 16 september betrokken bij de Slag om Wlodowa, maar leed opnieuw grote verliezen door luchtbombardementen en was gedwongen om zuidwaarts terug te trekken. De resterende tanks die het bataljon nog over had, werden door hun eigen bemanningsleden vernietigd, waarna het bataljon de grens met Roemenië overtrok.

    Ondertussen werden de resterende tanks die nog in Warschau stonden onder twee zelfstandige compagnies geschaard: de 1e en 2e Zelfstandige Compagnie Lichte Tanks. De 1e Zelfstandige Compagnie Lichte Tanks bestond uit 11 7TP dw tanks, die voorheen voor trainingsdoeleinden gebruikt waren, en de 2e Zelfstandige Compagnie uit 11 7TP jw tanks en een onbekend aantal pantserwagens. De 1e Zelfstandige Compagnie werd in de openingsfase van het Beleg van Warschau in de buitenwijk Okecie en op het belangrijke nabije vliegveld ingezet. Vanwege het gebrek aan anti-tank middelen werd de compagnie op 12 september 1939 zwaar gehavend naar de achterhoede gebracht, gevolgd door de 2e Zelfstandige Compagnie. Deze laatstgenoemde eenheid nam deel aan de succesvolle verdediging van Wola tegen Duitse infanterie en gemechaniseerde eenheden. Ook werd de 3e Zelfstandige Compagnie ingezet bij het dorp Wawrzyszew, waar de eenheid een succesvolle tactische tegenaanval lanceerde. Deze eenheid kreeg op 15 september het bevel om een aanval te leiden om zodoende contact te maken met het "Poznan" Leger. De aanval resulteerde in een kleine overwinning, maar de Luftwaffe bracht grote verliezen aan de compagnie toe. Kort daarna werden de resterende tanks over verschillende sectoren verspreid ter ondersteuning van de Poolse verdedigers van Warschau. Op 27 september 1939, de dag dat Warschau in Duitse handen viel, werden de 7TP tanks in Warschau vernietigd door hun eigen bemanningsleden.

    18 S7R’s werden in september 1939 door de Poolse 10e Cavalerie Brigade ingezet. Ook werd deze 7TP tractor-variant veelvoudig bij andere Poolse legereenheden gebruikt. Veroverde exemplaren zijn tot het einde van 1941 door de Duitsers doorgebruikt.

    In totaal werden tijdens de septembercampagne 70 7TP lichte tanks uitgeschakeld, 20 veroverd door de Duitsers en 1 door het Rode Leger, 13 waren niet meer bruikbaar door technisch falen en 20 werden in beslag genomen door de Roemeense autoriteiten. De Sovjets hebben de veroverde 7TP tank in de periode 1939/1940 uitvoerig getest. De 20 7TP’s in Duitse handen werden omgedoopt tot Pzkpfw 731(p), dunkelgrau geverfd en reden mee tijdens de Duitse overwinningsparade in Warschau op 8 oktober 1939. Deze 20 7TP’s werden daarna onder het Tank Battalion 203 van de 1.Panzer-Division geschaard, dat in mei en juni 1940 in Frankrijk gevochten heeft. Later dat jaar werden de tanks naar Noorwegen overgebracht om daar ingezet te worden, met uitzondering van één compagnie die in Frankrijk bleef. De resterende 7TP’s zijn tot 1944 voor politie-doeleinden in bezette gebieden als Polen en de Oekraïne ingezet.

    De 7TP was technisch superieur ten opzichte van de Duitse tanks van die tijd. Het Bofors wz. 37 anti-tankkanon was zelfs in staat om het pantser van de Duitse Panzer IV Ausf. A t/m B tank te penetreren. Wel had de 7TP één grote zwakte: de lichte bepantsering zorgde ervoor dat de tank zeer kwetsbaar was voor (lucht)bombardementen. Ook waren er te weinig tanks van dit type om beslissend op het slagveld te kunnen zijn. De tank kwam simpel gezegd te laat.

    De 7TP tegenwoordig

    Er bestaan tegenwoordig geen complete originele 7TP tanks meer. Wel heeft de Stichting Poolse Militaria (Fundacja Wojskowoœci Polskiej) in 2006 een 7TP uit originele onderdelen nagebouwd. Elk jaar wordt deze tank tijdens verschillende evenementen geshowd. Het Museum van het Poolse Leger heeft een aantal originele 7TP onderdelen zoals een tankkoepel in haar collectie.

    Definitielijst

    Brigade
    Bestond meestal uit twee of meer Regimenten. Kon onafhankelijk of als een deel van een Divisie dienen. Soms waren ze deel van een Korps in plaats van een Divisie. In theorie bestond een Brigade uit 5.000 - 7.000 man.
    Cavalerie
    In het Engels Calvary. Oorspronkelijk een aanduiding voor bereden troepen. In de Tweede Wereldoorlog de aanduiding voor gepantserde eenheden. Belangrijkste taken zijn verkenning, aanval en ondersteuning van infanterie.
    infanterie
    Het voetvolk van een leger (infanterist).
    invasie
    Gewapende inval.
    Luftwaffe
    Duitse luchtmacht.
    mobilisatie
    Een leger in staat van oorlog brengen, dus eigenlijk de overgang van vredestoestand naar oorlogstoestand. Het Nederlandse leger werd gemobiliseerd op 29 augustus 1939.
    Rode Leger
    Leger van de Sovjetunie.

    Afbeeldingen

    De 7TP in beeld t/m 1939. Bron: Youtube.
    Een PzKpfW 7TP 731(p) aan het oostfront. Bron: Youtube.
    De heropgebouwde 7TP. Bron: Wikipedia.

    Informatie

    Artikel door:
    Kaj Metz
    Geplaatst op:
    26-05-2014
    Laatst gewijzigd:
    28-05-2014
    Feedback?
    Stuur het in!

    Gerelateerde bezienswaardigheden

    Gerelateerde boeken

    The Polish Army 1939–45

    Gerelateerde bezienswaardigheden