TracesOfWar heeft uw hulp nodig! Elke euro die u bijdraagt steunt enorm in het voortbestaan van deze website. Ga naar stiwot.nl en doneer!

RAF-basis Middleton St. George

    Inleiding

    RAF Middleton St. George was tijdens de Tweede Wereldoorlog een luchtmachtbasis van de Royal Air Force (RAF). Door de oorlogsdreiging eind jaren 30, werd de vraag naar militaire vliegvelden aanzienlijk groter. Verspreid over heel Groot-Brittannië werden vliegvelden aangelegd. Zo ook in de buurt van het plaatsje Middleton St. George, gelegen naast de stad Darlington in het noorden van Engeland. Hier werd in 1939 gestart met de bouw van de luchtmachtbasis RAF Goosepool. Deze naam werd echter na korte tijd veranderd in RAF Middleton St. George. De oude naam Goosepool werd echter door de bemanningsleden en omwonenden nog steeds gebruikt. Dat leidde tot verwarring bij de Duitse Luftwaffe.

    Al vroeg tijdens de Tweede Wereldoorlog was het bestaan van de basis bekend bij de Luftwaffe. De Duitsers wisten radiocontact te onderscheppen tussen de Britse luchtverkeersleiding en Britse bommenwerpers die wilden landen in Middleton St. George. In dit radiocontact hoorden ze echter de naam Goosepool. De locatie van Middleton St. George was dus reeds bekend bij de Duitsers, maar hier werd echter geen actie op ondernomen aangezien er weinig radiocontact was met deze basis onder de naam Middelton St. George. De basis Goosepool trok veel meer aandacht door het vele radiocontact. Ze konden deze basis echter niet lokaliseren, omdat ze door de Britse bommenwerperbemanningen misleid werden. De bemanningsleden waren op de hoogte gesteld van de verwarring bij de Duitsers door het beluisteren van een op de Britse radio uitgezonden Duitse propaganda-uitzending over Goosepool. Hierin gaven de Duitsers aan dat zodra de exacte locatie bekend was geworden, het vliegveld gebombardeerd zou gaan worden door de Luftwaffe. De Duitsers gaven aan dat het vliegveld in de buurt van Middleton St. George moest liggen, maar ze nog niet wisten waar precies. Ze wisten dus niet dat het vliegveld zich gewoon in deze plaats bevond. De naam Goosepool is afkomstig van de “Goosepool Farm” die op de plaats stond waar de RAF-basis werd gebouwd. De officiële opening vond plaats op 15 januari 1941.

    Indeling van de luchtmachtbasis

    Eind jaren 30 werden de eerste plannen en tekeningen van het vliegveld gemaakt. Echter door het uitbreken van de oorlog, konden de oorspronkelijke uitgebreide plannen niet worden gerealiseerd. De bedoeling was dat er een groot aantal hangars gebouwd werd. Daarvan werden er slechts twee gebouwd: een hangar van het type C: een grote grotendeels gemetselde hangar met een dak dat bestaat uit 12 kleine naast elkaar liggende puntdaken. Deze hangar werd gebruikt voor het stallen van operationele toestellen. Er werd tevens een hangar van het type J gebouwd; deze grote hangar heeft een over de volle breedte van het gebouw bol dak. De hangar werd net als het type C gebruikt voor het stallen van operationele toestellen. Verder bestond het vliegveld uit enkele kleine bijgebouwen waaronder een “bomb store”, een bunkerachtig gebouw dat werd gebruikt als bommenmagazijn. In 1940 werden drie betonnen start- en landingsbanen aangelegd. Eén baan werd van noord naar zuid aangelegd, de tweede van oost naar west. De derde baan kruiste beide banen diagonaal. Deze diagonale baan werd ook meteen de langste baan: deze was ruim 1800 meter lang. Tijdens de oorlog werd het vliegveld verder uitgebreid; er werden onder andere extra hangars gebouwd van het type B1 en T2. Deze kleinere hangars waren rechthoekig met een puntdak en werden gebruikt voor stalling en/of reparatie van vliegtuigen. Tevens werden tijdens de oorlog de start- en landingsbanen verlengd.

    Ingebruikname en bezetting tijdens de oorlog

    In april 1941 werden de eerste vliegbewegingen uitgevoerd op RAF Middleton St. George. Dit waren vluchten uitgevoerd met Armstrong Whitworth Whitley bommenwerpers, behorende tot het Britse No. 78 Squadron van de No. 4 Group van Royal Air Force (RAF) Bomber Command. In juni werd het No. 76 Squadron daar aan toe gevoegd. Dit squadron vloog met de Handley Page Halifax bommenwerper. Beide squadrons werden eind 1942 overgeplaatst naar de luchtmachtbasis RAF Linton-on-Ouse. Na deze overplaatsing werd Middleton St. George de thuisbasis van het No. 420 Squadron van de No. 6 Group van de Royal Canadian Air Force (RCAF). Deze Canadezen vlogen met Vickers Wellington bommenwerpers. Een maand later volgden meer Canadezen van de No. 6 Group, ditmaal het No. 419 Squadron met Halifax bommenwerpers. In mei 1943 werd het No. 420 Squadron overgeplaatst naar Noord-Afrika. De vrijgekomen ruimte werd opgevuld door het No. 428 Squadron RCAF, die vlogen met zowel Wellingtons als Halifaxes. Beide squadrons No. 419 en No. 428 ontvingen midden 1944 Avro Lancaster bommenwerpers als opvolger van de Halifaxes.

    Bekende aanvallen uitgevoerd vanaf Middleton St George

    Er zijn vanaf Middleton St. George diverse bekende “raids” uitgevoerd: No. 419 en No. 428 Squadron vielen in de nacht van 17 op 18 augustus 1943, de test- en lanceerlocatie van de V-2 raketten in Peenemünde in Duitsland aan. Deze missie werd uitgevoerd in samenwerking met enkele andere RCAF-squadrons die waren opgestegen vanaf andere vliegvelden in Engeland. De aanval, die “Operation Hydra” werd genoemd, was een groot succes. Een groot deel van de locatie werd zwaar beschadigd waardoor het V-2 programma vertraging opliep. Ongeveer een jaar na dit bombardement door de RCAF werd Peenemünde nog drie keer in korte tijd gebombardeerd door de Amerikaanse Eighth Air Force. Dit onderdeel binnen de United States Air Force (USAF) was net als Bomber Command verantwoordelijk voor bombardementsvluchten op vijandelijke doelen. Slechts zes weken na de drie Amerikaanse aanvallen was de locatie echter weer actief. Ook bekende bombardementen op steden als Hamburg, Berlijn en Dresden werden uitgevoerd vanaf onder andere Middleton St. George.

    Daarnaast zijn er vele onbekendere raids uitgevoerd: vele Duitse en Italiaanse steden zijn gebombardeerd door bommenwerpers die waren opgestegen vanaf dit vliegveld. Tevens werden in januari, maart en april 1942 door het No. 76 Squadron RAF vier aanvallen uitgevoerd op het Duitse slagschip de Tirpitz. Het No. 76 Squadron was afkomstig van Middleton St. George, de aanvallen werden echter uitgevoerd vanaf luchtmachtbasis RAF Lossiemouth, in Schotland. No. 76 Squadron was hier samen met diverse andere RAF-squadrons tijdelijk gedetacheerd met als enige doel: de aanvallen op de Tirpitz in Fættenfjord in Noorwegen. De succesvolle aanval op 12 november 1944 die het schip tot zinken bracht, werd echter uitgevoerd door het No. 6 en het No. 617 Squadron RAF vanaf de luchtmachtbasis Yagodnik in Rusland. Naast bekende aanvallen zijn er ook bekende onderscheidingen behaald door bemanningsleden die vanaf Middleton St. George waren vertrokken. De hoogste onderscheiding die ontvangen is in relatie met vluchten vanaf dit vliegveld, is het Victoria Cross. De Canadese Warrant Officer Andrew Charles Mynarski ontving deze onderscheiding postuum door een poging om de staartschutter in hun Lancaster te redden. Hun Lancaster bommenwerper was in brand gevlogen na een vijandelijke aanval. De reddingspoging mislukte; door deze poging verloor ook Mynarski zijn leven. Mynarski was één van de in totaal 1266 in Middleton St. George opgestegen vliegeniers die tijdens de Tweede Wereldoorlog hun leven verloren.

    Na de oorlog

    De laatste aanval vanaf Middleton St. George werd gevlogen op 25 april 1945. Na het vertrek van de Canadezen werd het vliegveld in gebruik genomen door de RAF No. 13 OTU (Operational Training Unit) die vloog met de de Havilland Mosquito. De daaropvolgende jaren werd de basis gebruikt voor diverse militaire doeleinden totdat het in 1963 werd gesloten. In 1966 werd het omgedoopt tot civiele luchthaven. Tot de dag van vandaag is Middleton St. George nog steeds een civiele luchthaven. De luchthaven kreeg de naam Teesside International Airport. Deze naam werd echter in 2004 weer veranderd in Durham Tees Valley Airport. Vanaf de vroegere start- en landingsbaan voor bommenwerpers die op weg waren naar Berlijn, Hamburg, Essen en vele andere Duitse steden, vertrekken nu vakantievluchten naar onder andere Spanje en Turkije. Van de drie vroegere start- en landingsbanen is alleen de vroegere “hoofd”baan nog in gebruik, de diagonaal gelegen baan. Deze baan is voor de zware passagiersvliegtuigen verlengd naar 2291 meter. In de afgelopen jaren is het vliegveld omgebouwd tot een volwaardig internationaal vliegveld waar vliegtuigen van verschillende vliegtuigmaatschappijen, zoals KLM, vertrekken naar vakantiebestemmingen.

    Naast enkele overgebleven hangars en bijgebouwen zijn er voor een oplettende bezoeker twee monumenten te vinden. De monumenten zijn geplaatst aan de voorzijde van de voormalige “Officer’s Mess”, de diner- en ontspanningsruimte voor officieren. De voormalige “Officer’s Mess” is momenteel in gebruik als hotel: het St. George Hotel. Het hotel ligt direct voor Durham Tees Valley Airport. Eén monument is opgericht ter nagedachtenis aan hen die dienden in het No. 419, No. 420 en No. 428 Squadron RCAF. Een speciale dank gaat uit naar de slachtoffers die vielen binnen deze squadrons. Er is tevens een monument geplaatst ter nagedachtenis aan de met het Victoria Cross onderscheiden Canadese Warrant Officer Andrew Charles Mynarski. Het monument is een groot bronzen beeld van een saluerende vliegenier in volledige vliegeniersuitrusting.

    Definitielijst

    Bomber Command
    Onderdeel van de RAF dat zich met strategische en soms tactische bombardementen (zoals in Normandië) bezighield.
    Luftwaffe
    Duitse luchtmacht.
    propaganda
    Vaak misleidende informatie die gebruikt wordt om aanhangers / steun te winnen. Vaak gebruikt om ideele en politieke doelen te verwezenlijken.
    slagschip
    Zwaar gepantserd oorlogsschip met geschut van zeer zwaar kaliber.

    Afbeeldingen

    Eén van de hangars. De foto is vermoedelijk genomen in augustus 1944, toen de koning het vliegveld bezocht. Bron: Canadian National Defence Image Library.
    28 oktober 1944. Geestelijken bekijken op de basis het opstijgen van een vliegtuig, dat Keulen als bestemming heeft. Bron: Canadian National Defence Image Library.
    Archiefbeelden van het vliegveld. Bron: YouTube.
    Actuele plattegrond van het vliegveld. De verschillende banen zijn met cijfers aangegeven. Bron: Google Maps.
    Actuele luchtfoto van het vliegveld. De indeling is nog exact hetzelfde als tijdens de oorlog. Bron: Courtesy of Durham Tees Valley Airport.

    Bronnen

    • Design and Maintenance Guide 24, Guide to World War II Hangars 03 - Type C Hangars, Ministry of Defence, December 2001.
    • Design and Maintenance Guide 25, Guide to World War II Hangars 04 - Type J/K Hangars, Ministry of Defence, December 2001.
    • Defence Works Functional Standards FS16, Guide to World War II Hangars 02 - Type T2 Hangars, Ministry of Defence, March 1995.